Đất Quốc phòng (CQP) không chỉ gói gọn trong những khái niệm khô khan mà còn là mảnh ghép quan trọng đối với an ninh và phát triển kinh tế quốc gia. Vậy đất quốc phòng là gì? Nó có tầm quan trọng như thế nào trong bối cảnh phát triển hiện nay? Hãy cùng tìm hiểu về định nghĩa, quy định và mục đích sử dụng đất quốc phòng trong bài viết dưới đây.
Đất Quốc Phòng: Định Nghĩa và Quy Định Sử Dụng
Đất Quốc Phòng là gì?
Đất Quốc phòng, ký hiệu là CQP, là một trong những lĩnh vực quan trọng nhất mà Nhà nước quản lý chặt chẽ. Theo quy định, đất quốc phòng được giao cho Bộ Quốc phòng để sử dụng vào mục đích an ninh và quốc phòng. Tất cả diện tích cảnh quan liên quan đều phải được bảo đảm theo quy định của Luật đất đai.
Bên cạnh việc bảo vệ an ninh, CQP cũng được sử dụng cho mục đích phát triển kinh tế cho quân đội:
- Doanh nghiệp quân đội tiến hành cổ phần hóa đất quốc phòng. Từ đó, họ xây dựng cơ sở kinh doanh hoặc lập cơ sở kinh tế.
- Doanh nghiệp tự đầu tư vào sản xuất và hoạt động kinh tế sao cho phù hợp với chức năng của từng đơn vị khác nhau.
Lưu ý rằng các doanh nghiệp này phải là doanh nghiệp quân đội, được Nhà nước bảo lãnh và chấp thuận. Chính vì vậy, các tổ chức, cá nhân không có thẩm quyền, không được giao nhiệm vụ quản lý, phải chịu trách nhiệm không được sử dụng đất sai mục đích.
Nếu phát hiện cá nhân, tổ chức có hành vi lấn, chiếm, tự ý chiếm hữu đất vào mục đích cá nhân sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Quy định về mục đích sử dụng đất cảnh quan quốc gia
Đất cảnh quan là nhóm đất cần được bảo vệ và quản lý chặt chẽ nhất. Việc chiếm đất trái phép vẫn diễn ra thường xuyên trên địa bàn. Để làm được điều đó, Nhà nước đã ban hành nhiều quy định chặt chẽ về mục đích sử dụng.
Quy định về mục đích sử dụng đất cảnh quan quốc gia
Theo quy định của Luật đất đai năm 2013 và Thông tư số 35 của Bộ Quốc phòng, đất của chính phủ chỉ được sử dụng vào mục đích quốc phòng và kinh tế. Ngoài những mục đích trên, tất cả những ai chiếm dụng đất đều phải bị xử lý trước pháp luật.
- Khi sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế, doanh nghiệp phải bảo đảm không ảnh hưởng đến chức năng chiến đấu, nhiệm vụ quân sự.
- Quá trình sử dụng đất không làm biến dạng, thay đổi diện tích, mục đích sử dụng ban đầu.
- Đối với đơn vị giao đất và người sử dụng đất: tất cả phải thực hiện theo quyết định giao đất và quy định phê duyệt thủ tục đất để sử dụng, đảm bảo cơ chế pháp lý cần thiết.
- Đối với diện tích đất chưa sử dụng, sử dụng sai mục đích: Ban quản lý sẽ thông báo bằng văn bản cho đơn vị. Sau 12 tháng, nếu đơn vị không tiến hành giải quyết thì diện tích đất này sẽ bị thu hồi mà không có phương án bồi thường.
Chủ thể sử dụng đất CQP
- Các đơn vị thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng: có quyền sử dụng đất của Bộ đội Quốc phòng làm căn cứ quân sự, đóng quân, tập kết quân sự, xây dựng công trình quốc phòng mang tầm vóc quốc gia. Đối tượng này cũng được phép tổ chức trấn giữ địa và xây dựng nhà chính thức theo yêu cầu của Bộ.
- Trường giáo dục quốc phòng: dùng để tập bắn, bãi tập kết vũ khí, thử nghiệm hóa chất quân dụng, bãi hội vũ khí, kho bảo quản máy móc, lực lượng vũ trang nhân dân.
- Đơn vị, doanh nghiệp phục vụ quân đội: trường học, bệnh viện, nhà điều dưỡng quân đội, khu giam giữ, huấn luyện, nghiên cứu vũ khí, khoa học công nghệ phục vụ quốc phòng.
Chủ thể sử dụng đất CQP
Chủ sở hữu quyền quản lý đất đai
Việc quản lý đất quốc phòng, an ninh, Nhà nước sẽ giao cho hai đơn vị chính như sau:
- UBND tỉnh giao trách nhiệm đảm bảo sử dụng đất của Chính phủ đúng mục đích, không bị chiếm dụng.
- Bộ Quốc phòng, Bộ Công an: Chủ trì, phối hợp với ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng chính sách quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hợp lý. Bên cạnh đó, phải luôn theo dõi và giữ gìn khu đất này.
Tóm lại
Đất Quốc Phòng là đất được Nhà nước giao cho Bộ Quốc phòng sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng. Toàn bộ diện tích cảnh quan sẽ được đảm bảo theo quy định của Luật đất đai. Các doanh nghiệp này phải là doanh nghiệp quân đội, được Nhà nước bảo lãnh và chấp thuận. Do đó, các tổ chức, cá nhân không có thẩm quyền, không được giao nhiệm vụ quản lý, phải chịu trách nhiệm không được sử dụng đất.
